เมื่อวานนี้วงการศิลปะของโลกมีเรื่องตกใจเกิดขึ้นอีกแล้ว เมื่อ Banksy ศิลปินชาวอังกฤษสาย Graffiti ชื่อดังระดับโลก ผู้ที่มีผลงานดังๆแนวเสียดสีสังคมปรากฎอยู่ให้เห็นมากมาย (เห็นรูปคนปิดหน้ากำลังจะเขวี้ยงดอกไม้คงร้องอ๋อเลย) เกิดคิดสนุกวางแผนเปิดร้านแผงลอยขายผลงานอันล้ำค่าของเขาข้างถนน ที่สวนสาธารณะ Central Park ในเมือง New York เมืองที่ได้ชื่อว่าเป็นมหานครแห่งศิลปะของโลกศิลปะยุค Modern เวลานี้ และเพื่อให้มีหลักฐานในการกระทำมาเล่าให้สนุกขึ้น (ซึ่งบางทีมันอาจจะเป็นโปรเจคต์ Art อีกชิ้นของเขาก็ได้) เขาได้แอบบันทึกภาพวิดีโอเอามาฝากเรากันด้วย

ภายในวิดีโอเราจะได้เห็นภาพเป็นลุงแก่ๆคนนึงมานั่งเปิดร้านเขียนว่า Spray Art $60 พร้อมป้าย “This is not a photo opportunity” คือเห็นภาพหน้าร้านนี่ ยังไงก็เดาไม่ออกล่ะว่านี่มันเป็นร้านขายผลงานระดับท็อปของวงการศิลปะในเวลานี้ แถมยังได้ร้านข้างๆที่ตั้งด้วยกันมาช่วยไซโคคนที่เดินผ่าน เสริมหลักจิตวิทยาเข้าไปด้วย เป็นร้านขายโปสเตอร์หน้าดารา หนัง Hollywood อัดกรอบ ที่ดูยังไง เอาแค่แว่บเดียวก็รู้ว่าเป็นของก๊อปชัดๆ

ร้านของ Banksy ที่ว่านี่เปิดขายตั้งแต่ช่วงเช้าไปจนถึง 6 โมงเย็น …ให้ทายว่าเขาขายไปได้เท่าไร? คำตอบคือ 8 ชิ้นถ้วน! จากนั่งท่องเที่ยวและคนนิวยอร์กที่เดินผ่านสวนกลางเมืองของพวกเขาไม่ต่ำกว่าหลักพันคนต่อวัน งานของศิลปินระดับโลกกลับขายได้เพียงแค่ 8 ชิ้นเท่านั้นเอง… ลูกค้าคนแรกเป็นผู้หญิงบอกว่าอยากซื้อให้ไปให้ลูกของเธอ (แถมต่อราคาเหลือแค่ครึ่งราคาด้วยซ้ำ) ซื้อไปสองชิ้น คนที่สองเป็นผู้หญิงเหมือนกันมาจาก New Zealand ข้ามน้ำมาซื้อถึงที่นี่ เธอซื้อไปสองชิ้นเช่นกัน ส่วนคนสุดท้ายเป็นชายหนุ่มมาจาก Chicago กวาดไป 4 ชิ้น ด้วยเหตุผลที่ว่า “ผมอยากหาอะไรไปตกแต่งฝาผนังที่บ้าน” อืม… ก็เป็นความคิดที่ไม่เลวดีนะ สรุปว่าปิดร้านขายไปได้ทั้งหมด $420 ก็เป็นค่านั่งเหนื่อยของวันนั้นได้.

คำถามที่ถูกตั้งขึ้นมากมายหลังจากที่เขาปล่อยคลิปตัวนี้ออกมาคือ “ถ้าเป็นเราเดินผ่านแผงลอยที่ว่านี่ เราจะซื้อไหม?” มันเป็นคำถามที่น่าคิดดีนะ ตัวเลข $60 อาจจะไม่เยอะถ้ามองในมุมงาน Banksy ก็จริง แต่ถ้าคุณจ่ายเงินเพื่อซื้อของเก๊ที่ใครก็ทำได้ล่ะ ถ้าออกมาเป็นแบบนั้นมันอาจจะดูไม่คุ้มเท่าไรนัก ถ้าสามคนที่ซื้อไปไม่ใช่คนอ่านเกมส์ขาด มีตาที่มองงานศิลปะได้เฉียบแบบฟันธงจริงๆ อีกแง่นึงก็ต้องฟลุ้คและถือว่าโชคดีมากๆล่ะ เพราะงานของ Banksy ขายกันจริงๆปกติตกอยู่ที่เรตราคา $1,000 ถึง $10,000 เลยก็มี การกระทำครั้งนี้ถือเป็นการตัดสินใจของศิลปินที่ระห่ำจริงๆ เกิดเป็นเสียงวิพากษ์วิจารณ์แตกออกมามากมาย ใน Comment จากเว็ปไซต์ต่างๆ บางคนก็บอกว่า “ดีแล้วที่ทำแบบนี้ เพราะมันได้ทำให้แสดงเห็นถึงคุณค่างานศิลปะว่าสุดท้ายแล้ววัดกันที่งานหรือตัวคนทำกันแน่?” หรือบ้างก็บอกว่า “การกระทำของ Banksy ครั้งนี้มันเป็นการลดค่าของคำว่า ศิลปะ ชัดๆ มันเป็นการดูถูกคุณค่าที่มีในตัวมันเองเอามาเล่นสนุกซะอย่างงั้น…” สุดท้ายก็แล้วแต่ว่าจะคิดยังไงกันล่ะ เพราะไม่ว่าจะดีหรือแย่ เชื่อได้เลยว่ามันเป็นการเคลื่อนไหวของศิลปินที่ไม่ได้ไร้ค่าเลยจริงๆ อย่างน้อยที่สุดเราขอขอบคุณ Banksy อีกครั้งที่มีอะไรมาอัพเดตให้ดูสนุกๆ

(แถมให้สำหรับใครที่อยากรู้จัก Banksy มากขึ้น ขอแนะนำสารคดีเรื่อง “Exit Through The Gift Shop (ปี 2010)” http://www.imdb.com/title/tt1587707/ เลย รับรองว่าคุณจะหลงรักงานเขาขึ้นมาอีกแน่ๆ)

Writer: Pakkawat Tanghom 

CREDIT: Telegraph.co.uk