ต้นเดือนกุมภาพันธ์ 2559 เกิดข่าวใหญ่ในแวดวงไวน์บอร์กโดซ์ (Bordeaux) และน่าจะทำให้แผ่นดินบอร์กโดซ์รวมทั้งฝรั่งเศสสะเทือน เมื่อ แจ๊ค หม่า (Jack Ma) มหาเศรษฐีเบอร์ 1 ของประเทศจีน ผู้ก่อตั้งและประธานบริษัท Alibaba บริษัท e-commerce รายใหญ่ของจีน ซึ่งมีทรัพย์สินรวมมูลค่าทั้งสิ้นกว่า 8 แสนล้านบาท ซื้อชาโตไวน์ในบอร์กโดซ์แห่งแรก

ฟังดูอาจจะเป็นข่าวธรรมดา ที่เศรษฐีจีนซื้อชาโตไวน์ในบอร์กโดซ์กันอย่างต่อเนื่องในช่วง 6–7 ปีที่ผ่านมา  แต่สำหรับ แจ๊ค หม่า ย่อมไม่ธรรมดาแน่นอน โดยเฉพาะคำประกาศของเขาที่ว่า… “จะซื้อชาโตไวน์ในฝรั่งเศสอย่างน้อย 20–30 ชาโตภายใน 2 ปีนี้”

แจ๊ค หม่า ซื้อชาโต เดอ ซัวร์ (Château de Sours) พื้นที่ประมาณ 500 ไร่ ในเขตอองเตรอะ–เดอซ์–แมร์ (Entre–Deux–Mers) แหล่งผลิตไวน์ขาวชื่อดังของเมืองบอร์กโดซ์ เป็นชาโตที่ก่อตั้งมาตั้งแต่ปี 1785 ราคาคาดว่าจะประมาณ 16 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

ปัจจุบัน Château de Sours กำลังเร่งปรับปรุงทั้งรูปแบบการปลูกองุ่น เซลลาร์ ตัวอาคารชาโต และรูปแบบการตกแต่งภายใน โดยทีมงานนักออกแบบระดับโลก ที่เคยออกแบบชาโตระดับหัวกะทิในบอร์กโดซ์

แจ๊ค หม่า เดินทางมาบอร์กโดซ์เมื่อปลายปี 2558 พร้อมกับแสดงความสนใจอยากเป็นเจ้าของชาโตไวน์ในบอร์กโดซ์ เขาคุยกับพ่อค้าคนกลาง (Négociant) และหลังจากซื้อชาโตแรกเรียบร้อย ตอนนี้กำลังตั้งบริษัทที่เป็นพ่อค้าคนกลางเพื่อดูแลธุรกิจไวน์ และคนที่ทำหน้าที่นี้ก็คือ Kien Leong Lee ซึ่งจะเป็น MD คนใหม่ของ Château de Sours ด้วย คนนี้ก็ไม่ธรรมดา เพราะเป็นอดีตประธานของบริษัทขายส่งไวน์แห่งหนึ่ง ที่ตั้งอยู่ใน Château de Senailhac เขต Entre-Deux-Mers นั่นเอง

เรื่องของแจ๊ค หม่า นอกจากจะไม่ธรรมดาแล้ว ผู้คนรอบข้างก็ไม่ธรรมดา เพราะ Château de Senailhac ที่ Kien Leong Lee ทำงานให้นั้น เจ้าของก็คือเจ้า เวย (Zhao Wei) เจ้าของบทบาทเสี่ยวเยี่ยนจื่อ ในซีรีส์ชุด ‘องค์หญิงกำมะลอ’ และหนัง ‘มู่หลาน’ ที่โด่งดัง ซึ่งเป็นเพื่อนสนิทของแจ็ค หม่า ซึ่งปัจจุบัน Zhao Wei เป็นเจ้าของชาโตไวน์ในบอร์กโดซ์ 2–3 แห่ง บางแห่งระดับกรองด์ กรู ไม่ธรรมดาเช่นกัน   

เจ้า เวย หรือ วิคกี้ เหวย เป็นนักแสดงหญิงที่ร่ำรวยที่สุดในโลก มีธุรกิจหลายอย่างรวมทั้งการลงทุนด้านไวน์ แต่ธุรกิจที่ใหญ่และทำรายได้มหาศาลให้เธอที่สุดคือการลงทุนในบริษัท อาลีบาบา พิคเจอร์ส กรุ๊ป ของแจ๊ค หม่า ด้วยการซื้อหุ้น 9.18 % ของอาลีบาบา เป็นเงิน 400 ล้านดอลลาร์สหรัฐ เมื่อปลายปี 2557

เมื่อแจ๊ค หม่า กับ เจ้า เวย ประสานมือกันอย่างนี้ก็เลี่ยงไม่ได้ที่ต้องใช้คำว่าไม่ธรรมดาอีกเช่นกัน  โดยเฉพาะอย่างยิ่งช่องทางการขายไวน์ในเครือที่ทั้งคู่เป็นเจ้าของ มีอะไรที่น่าสนใจและน่าติดตามอีกมากมาย

ย้อนความเป็นมาเรื่องของเศรษฐีจีนกับไวน์บอร์กโดซ์สักนิด เพื่อให้เข้าใจและเชื่อมโยงเนื้อหา เพราะหลังจากนี้จะเป็นความอหังการของแจ๊ค หม่า ที่คอไวน์เมืองไทยห้ามกระพริบตา และท่านอาจจะเป็นหนึ่งในผู้ใช้บริการของเขาก็ได้!

เศรษฐีจีนเริ่มให้ความสนใจซื้อชาโตไวน์ในบอร์กโดซ์ หลังจากที่ปีเตอร์ กว๊อก (Peter Kwok) ซื้อชาโต โอต์-บริสซง (Chateau Haut-Brisson) ในปี 1997 กระทั่ง ปัจจุบันประมาณ 19 ปี เศรษฐีจีนครอบครองชาโตไวน์ในฝรั่งเศสแล้วประมาณ 100 ชาโต ส่วนใหญ่เป็นชาโตเล็กถึงกลาง มูลค่าเฉลี่ยประมาณ 10 ล้านยูโรขึ้นไป

ปีเตอร์ กว๊อก พูดกับทุก ๆ คนในตอนที่ซื้อ Chateau Haut-Brisson ว่า “I had no idea that 15 years later I would have quite so many Chinese neighbours” ประมาณว่า… มีคนแนะนำให้ซื้อก็ซื้อ ไม่รู้จะทำอะไร และทำอย่างไรกับชาโต แต่คิดว่าประมาณ 15 ปี เขาจะมีเจ้าของชาโตไวน์รั้วติดกันเป็นคนจีนด้วยกัน…ใครจะเชื่อว่าเป็นเรื่องจริง เพราะปัจจุบันเขามีเพื่อนชาวจีนเป็นเจ้าของชาโตไวน์ในบอร์กโดซ์เป็นร้อยๆ 

รูปแบบการซื้อขายชาโตไวน์ในฝรั่งเศสมี 2 รูปแบบใหญ่ ๆ แบบแรกขายหุ้นให้คนต่างชาติมาถือหุ้น อีกแบบหนึ่งขายทั้งหมดให้กับชาวต่างชาติ ประเภทนี้ส่วนใหญ่เป็นไร่ขนาดเล็ก ทำแบบครอบครัวมายาวนาน ถึงรุ่นลูก รุ่นหลาน คนรุ่นใหม่ไม่อยากทำ เพราะการทำไวน์ยุคนี้เหน็ดเหนื่อยแสนสาหัส จึงหันไปประกอบอาชีพอื่นที่สบายกว่า 

ขณะที่เศรษฐีจีนเข้าไปซื้อชาโตไวน์ในบอร์กโดซ์ เพราะชาวจีนชอบไวน์บอร์กโดซ์มาก ปัจจุบันยอดการสั่งซื้อไวน์ฝรั่งเศสแซงหน้าอังกฤษที่เคยครองตำแหน่งนี้มานาน โดยปี 2514 จีนสั่งซื้อประมาณ 240 ล้านยูโร ขณะที่อังกฤษ 218 ล้านยูโร ตามด้วยฮ่องกงประมาณ 214 ล้านยูโร

ความบ้าคลั่งไวน์ในประเทศจีน โดยเฉพาะอย่างยิ่งไวน์ฝรั่งเศส เกิดขึ้นเมื่อประมาณ 10 ปีที่แล้ว ใครจะดูดีเป็นเศรษฐีต้องดื่มไวน์ฝรั่งเศส แม้ภาพที่เห็นทั่วไปจะดื่มไวน์ใส่น้ำแข็งก็ตาม เมื่อกำลังผลิตไวน์พอทำให้พ่อค้าขี้โกงทำการปลอมไวน์ฝรั่งเศสขึ้นในประเทศจีน และเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง

เมื่อประกอบกับความต้องการขยับขยายเครือข่ายธุรกิจในต่างประเทศ เศรษฐีจีนจึงหันไปซื้อชาโตไวน์ในฝรั่งเศส แค่ผลิตไวน์ส่งมาขายประเทศจีนมณฑลเดียวก็มหาศาล แต่เพื่อความเป็นสากลส่วนหนึ่งของไวน์ต้องขายในตลาดโลก แม้เบื้องต้นจะเป็นเพียงชาโตเล็ก ๆ และชื่อเสียงยังไม่ค่อยรู้จักมากนัก แต่การได้ชื่อว่าเป็น ‘เจ้าของชาโต‘ สามารถต่อยอดอย่างอื่นได้อีกเยอะ เพียงแต่รอโอกาสเท่านั้นเอง

วันนี้โอกาสของพวกเขาอาจจะมาถึงแล้ว เมื่อ ‘แจ๊ค หม่า’ เศรษฐีเบอร์หนึ่งของจีน เตรียมพลิกแผ่นดินบอร์กโดซ์ ที่สำคัญ อีกไม่นานท่านที่ชอบไวน์บอร์กโดซ์ แค่นอนอยู่ที่บ้าน ไวน์ที่ท่านชอบจะลอยมาถึงประตูบ้าน…โปรดติดตามในตอนต่อไป

—

Writer : Thawatchai Tappitak