วรรณกรรมเล่าโภชนศิลป์ ทั้งของกินแลกับข้าวตามวิถี
หลากความเชื่อเชื้อชาติประดามี พระอภัยมณีซ่อนไว้ในหลายตอน

ดู๊ดดอทได้รับเชิญจาก ‘ทัวร์เอื้องหลวง’ เข้าร่วมดินเนอร์ Mythical Taste of Thailand (Epicurean Dining Experience) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของโครงการ ‘The Experience’ ที่ทัวร์เอื้องหลวงนำเสนอประสบการณ์ใหม่ผ่านอายตนะ 6 นั่นก็คือ การมองเห็น, ลิ้มรส, การดมกลิ่น, การได้ยิน, การสัมผัสและการสัมผัสจากใจ ต้องบอกก่อนว่าโครงการพิเศษแบบนี้จัดขึ้นเพื่อลูกค้า Royal Orchid Plus เท่านั้น

เชฟโบ ดวงพร ทรงวิศวะ

ครั้งนี้ได้ ‘เชฟโบ ดวงพร ทรงวิศวะ’ จากร้าน ‘The Food Trust Bangkok (Bo.Lan)’ มาเล่าเรื่องราวผ่านสำรับชื่อว่า ‘โบ.ลาน โภชนวรรณคดี’ ที่ได้แรงบันดาลใจจากวรรณกรรมของ ‘สุนทรภู่’ กับเรื่องที่คนไทยคุ้นเคยกันดี ‘พระอภัยมณี’ ตอนที่ 63 ‘อภิเษกหัสไชย’ ว่าด้วยวงศ์กษัตริย์ 4 เมือง ได้แก่ ผลึก ลังกา รมจักร และ การะเวก มารวมตัวกันที่เมืองลังกา เพื่ออวยชัยให้พรในพิธีแต่งงาน ระหว่างหัสไชยกับนางสร้อยสุวรรณและนางจันทร์สุดา และสุดสาครกับนางเสาวคนธ์

‘คุณสุจิตต์ วงษ์เทศ’ นักเขียน นักหนังสือพิมพ์ นักประวัติศาสตร์ นักโบราณคดี แห่งรายการ ขรรค์ชัย-สุจิตต์ ทอดน่องท่องเที่ยว ในเครือมติชน เล่าว่า “สุนทรภู่เติบโตขึ้นในยุคที่อังกฤษเริ่มออกล่าอาณานิคม คือช่วงรัชกาลที่ 1 และแต่งพระอภัยมณีขึ้นในแผ่นดินรัชกาลที่ 3 บรรยากาศการติดต่อของเมืองต่างๆ และการค้าขายระหว่างกัน ทำให้พระอภัยมณีเป็นนิยายนานาชาติ โดยใช้ทะเลอันดามันและมหาสมุทรอินเดียเป็นฉากให้สมจริง” อาหารในวรรณกรรมอย่าง พระอภัยมณี จึงเต็มไปด้วยกลิ่นอายของไทย จีน ฝรั่ง และ แขก (ข้อมูลส่วนนี้ได้มาจากมติชน)

“ในเรื่องพระอภัยมณีมีสิ่งมีชีวิตทั้งมนุษย์และอมนุษย์ อย่างจานแรก ‘เริ่มแรกระเริงรส’ ที่มีเจ้าละมานเป็นยักษ์ที่มักจะกินเนื้อดิบ เราจึงออกแบบให้มีพล่าเนื้อดิบ” เชฟโบเล่าถึงการออกแบบสำรับที่สอดคล้องไปกับตัวละครในเรื่องราว “ส่วนเรื่องราวอาหารอย่างเช่น ม้าอ้วน เป็ดพะโล้ เป็นต้น เราก็หยิบยกมาจากตอนอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็นตอนแต่งงาน ไปเที่ยว ลงเรือ ซึ่งเป็นโอกาสพิเศษที่ตัวละครไม่ได้เจอกันมานาน โอกาสแบบนี้เราก็หยิบมาสร้างอาหารในสำรับนี้” หรือ ‘จานเดี่ยวจานเดียว’ เชฟโบเลือกข้าวยำหลากหลายพันธุ์แบบอันดามันมาเสิร์ฟ “ข้าวยำจานนี้โบยากสะท้อนความหลากหลายทางชีวภาพของพันธุ์พืชในประเทศไทย” แล้วทำไมต้องเป็นข้าวยำแบบอันดามัน เชฟโบเล่าว่า “ตอนที่ขึ้นเกาะแก้วพิสดาร จะเห็นว่ามีความสมบูรณ์ ปลูกทั้งข้าวสาลี ข้าวโพด ที่เราทำออกมาเป็นข้าวยำแบบอันดามันเพราะเชื่อกันว่าเกาะแก้วพิสดารอยู่ฝั่งอันดามัน ไม่ใช่ระยองที่เป็นทะเลอ่าวไทย” เชฟโบเล่าที่มาพอพอสังเขปก่อนที่เราจะได้เห็นเมนูจริง

นอกจากนี้ยังมี ‘คุณยุ้ย สริยา กัมปนาถแสนยากร’ มาทำหน้าที่ Wine Educator ให้คำแนะนำไวน์ที่ดื่มเข้ากับสำหรับพระอภัยมณีอีกด้วย “ยกตัวอย่าง ‘น้ำชัยบาน’ ไว้ดื่มสำหรับฉลองชัยชนะ นำมาตีความเป็นแชมเปญที่ผลิตครั้งแรกปี 1752 ต่อมาในยุคสมัยของสุนทรภู่เป็นยุคล่าอานานิคมของอังกฤษและมีการค้าขายกับนานาชาติ เป็นช่วงเวลาที่แชมเปญเดินทางมาถึงเมืองไทย” คุณยุ้ยเล่าที่มาที่ไป

หลังจากนี้เราจะไล่ไปทีละจานเค้าวรรณกรรม ‘พระอภัยมณี’ ตอนที่ 63 ‘อภิเษกหัสไชย’ จะได้เห็นทั้งเรื่องราวและอาหารไปพร้อมกัน

เริ่มแรกระเริงรส

พล่าเนื้อดิบ, ม้าอ้วน, ข้าวจี่แจ่ว, เป็ดพะโล้ และ ลุดตี่แกงเทศ

“บ้างแล่เถือเนื้อสดรดน้ำส้ม     ไม่แกงต้มตับดิบพอหยิบได้
ปรุงผักชียี่หร่าโรยพริกไทย     ทำเตรียมไว้พร้อมเสร็จสำเร็จการ”

“ไก่พะแนงแกงเผ็ดกับเป็ดหั่น     ห่อหมกมันจันลอนสุกรหัน
ทั้งแกงส้มต้มขิงทุกสิ่งอัน     กุ้งทอดมันม้าอ้วนแกงบวนเนื้อ”

“แล้วปั้นข้าวเอาสุกรมาป้อนให้     อร่อยใจจริงเจียวเคี้ยวม่ำม่ำ
กุ้งกับไข่ไก่พะแนงแกงต้มยำ     กินก็เติบเปิปคำล้วนโตโต”

“กับข้าวไข่ไก่พะแนงแกงเป็ดต้ม     จอกน้ำส้มสายชูจิ้มหมูหัน
ช้อนมีดพับสำหรับทรงองค์ละคัน     เหล้าบรั่นน้ำองุ่นเฉียวฉุนดี”

“ฝ่ายลูกสาวเจ้าลังกาเกณฑ์ฝรั่ง     แต่งโต๊ะตั้งเลี้ยงกษัตริย์ล้วนจัดสรร
กับข้าวแขกแทรกเนื้อแพะผัดน้ำมัน     มัสมั่นข้าวบุหรี่ลู่ตี่โต”

____________________

จานเดี่ยวจานเดียว

ข้าวยำหลากหลายพันธุ์
ใช้ข้าวหลากหลายพันธุ์  จากเกาะแก้วพิศดาร ทำข้าวยำแบบอันดามัน

“อันเกาะแก้วพิศดารสถานนี้     โภชนาสาลีก็มีถม
แต่คราวหลังครั้งสมุทรโคดม     มาสร้างสมสีกขาสมาทาน“

“ถึงที่กว้างว่างหว่างเวิ้งในเชิงเขา    เห็นรวงข้าวขาวค้อมหอมนักหนา
ไม่เคยเห็นเป็นข้าวสารทั้งลานนา    กษัตราชมเพลินดำเนินพลาง“

“ถึงธารน้ำลำเนาภูเขาโขด     ข้าวโพดข้าวเจ้าแลข้าวฟ่าง
ทั้งข้าวเหนียวเขียวขาวข้าวหางช้าง     แลต่างต่างตละไร่สุดสายตา“

____________________

สำรับใหญ่

ยำมะม่วงกุ้งย่างแลโหระพา, แกงพะแนงไก่ถอดกระดูก, แกงเทโพ หมูสามชั้นย่าง และต้มส้ม ปลาทะเลอันดามัน
ข้าวหอมมะลิ จาก ยโสธร และ ข้าวกล้องงอก จาก ศรีสะเกษ เกี่ยว พ.ศ. 2564

“กับข้าวไทยใส่ต้มส้มแกงต้มขิง     นกคั่วปิ้งยำมะม่วงด้วงโสน
แกงปลาไหลไก่พะแนงแกงเทโพ     ผัดปลาแห้งแตงโมฉู่ฉี่มี
รมจักรนัคเรศวิเสทเจ๊ก     ต้มตับเหล็กเกาเหลาเหล้าอาหนี
เป็ดไก่ถอดทอดม้าอ้วนแต่ล้วนดี     แกงร้อนหมี่หมูต้มเค็มใส่เต็มจาน
ตั้งโต๊ะเรียงเลี้ยงวงศ์พงศ์กษัตริย์     สารพัดเหล้าข้าวของคาวหวาน
ต่างเสวยเนยนมน้ำชัยบาน     พนักงานฟ้อนรำต่างบำเรอ”

____________________

อาหารหวาน

เปลือกส้มโอเชื่อม, ขนมนมเนย, ขนมโก๋, ขนมเบื้องพลับจีน (ในวันนั้นเปลี่ยนเป็นลูกหยี) และ หม้อแกง
ชาปรุงอย่างโบ.ลาน 

“เจ้าขรัวนายท้าวนางว่าทางเปลี่ยว     เอาของเปรี้ยวหวานไปให้อะโข
เลือกขนมส้มจีนใส่ปิ่นโต     เปลือกส้มโอแช่อิ่มทับทิมพลับ“

“แล้วนางพามานั่งบัลลังก์รัตน์     ให้สาวใช้ไปจัดเครื่องเสวย
ยกมาตั้งทั้งขนมและนมเนย     กุมารว่าไม่เคยกินข้าวปลา“

“จนของคาวข้าวสิ้นกินของหวาน     ทั้งอ้อยตาลกล้วยส้มขนมโก๋
ครั้นกินอิ่มยิ้มย่องจนท้องโร     ก็พอโพล้เพล้คำย่ำระฆัง“

“จึงวางองค์ลงบนเปลแล้วเห่ช้า     ทำขนมแชงม้าเวลาดึก
โอละเห่เอละโห่โอละฮึก     อึกทึกทั้งศาลาจนราตรี“

____________________

สิ่งหนึ่งที่สัมผัสได้คือความตั้งใจจากทัวร์เอื้องหลวงที่อยากมอบประสบการณ์ใหม่ให้กับลูกค้า ในขณะเดียวกันเชฟโบก็ตั้งใจหาข้อมูลแล้วนำมาเสิร์ฟในรูปแบบอาหารให้เราเข้าใจทั้งโครงเรื่องและรสชาติ

“Mythical Taste of Thailand (Epicurean Dining Experience)” จัดขึ้นพิเศษสำหรับลูกค้าทัวร์เอื้องหลวง มี 3 รอบเท่านั้น ในวันที่ 11 กันยายน (ซึ่งเป็นรอบที่ดู๊ดดอทไปทาน) ยังมีอีก 2 รอบให้ลูกค้าได้จอง คือวันที่ 9 ตุลาคม และ 22 พฤศจิกายน เวลา 18.00 น. ที่The Food Trust Bangkok (Bo.Lan) สุขุมวิท 53 ราคา 4,900 บาท/ท่าน แนะนำให้เลือก Wine Pairing (เพิ่มท่านละ 2,500 บาท) จะได้เพิ่มอรรถรสในการทานมากยิ่งขึ้น

จองที่นั่งได้ที่ https://www.thaiairways.com/en/book/offers/royal_orchid_holidays/gastronomy-journey-mythical-taste-of-thailand.page อีเมล roh.booking@thaiairways.com หรือ ไลน์ ออฟฟิเชียล @roh.tg