ตอนที่แล้วเล่าเรื่องไวน์ปลอมในบ้านเรา ซึ่งมูลค่าไม่มากมายนัก โดยมีไวน์ยอดนิยมของมิจฉาชีพคือ “เพนโฟลด์” (Penfolds) บิน (Bin) หรือรุ่นต่าง ๆ เช่น Bin2 Bin387 Bin707 เป็นต้น

แต่เมื่อเทียบกับการปลอมไวน์ระดับกรองด์ ครู (Grand Cru) ของฝรั่งเศส หรือไวน์ระดับพรีเมียมของบางประเทศแล้วมูลค่ามหาศาลกว่ากันเยอะ ที่สำคัญไวน์เหล่านี้ก็เคยหลุดเข้ามาในวงจรของนักนิยมไวน์ราคาแพงในบ้านเรามาแล้ว ปัจจุบันก็ยังคงมีอยู่ เพียงแต่ว่าไม่มีใครฉุกเฉลียวใจเท่านั้นเอง

เรื่องของไวน์ปลอมหรือการปลอมไวน์นั้น ทำให้เศรษฐีระดับหลายคนน้ำตาตกมาแล้วทั่วโลกรวมเศรษฐีไทย โดยเฉพาะพวกที่อวดเก่ง อวดดี แต่ไม่มีใครกล้าพูดเพราะกลัวเสียฟอร์ม ไวน์ปลอมพวกนี้ไม่มีวันจะหายไป ตราบใดที่ยังมีคนดื่มไวน์สน็อบ (Snob) ดื่มยี่ห้อ ดื่มราคา ฯลฯ ไม่ได้ดื่ม “รสชาติของไวน์” อย่างแท้จริง

แหล่งผลิตไวน์ปลอมราคาแพงใกล้บ้านเราที่สุดคือจีน ส่วนหนึ่งเพราะจีนเป็นผู้บริโภคใหญ่ของไวน์บอร์กโดซ์ (Bordeaux) ยิ่งปัจจุบันฮ่องกงกลับมาเป็นของจีน การซื้อขายไวน์ยิ่งสะดวกสบาย การไหลมายังตลาดเมืองไทยจึงไม่ยาก

ในประเทศจีนมีการจับไวน์ปลอมบ่อยมาก ที่มูลค่าหลายล้านดอลลาร์โดนเมื่อปี 2013 ในเมืองเวินโจว ทางใต้ของเซี่ยงไฮ้ พบไวน์ราคาแพงของฝรั่งเศสเพียบ เป็น “ชาโต ลาฟีต ร็อธส์ชิลด์” (Chateau Lafite Rothschild) กว่า 10,000 ขวด ไวน์ตัวนี้เศรษฐีจีน (และไทย) ชอบกันมาก วินเทจ 2008 ผู้ผลิตก็เอาใจตลาดจีนด้วยการใส่เครื่องหมายแห่งความโชคดีที่ขวด เพราะชาวจีนชื่อโชคลางของเลข 8

ผมเคยชิมไวน์ ชาโต ลาฟีต ร็อธส์ชิลด์ 1988 ปลอม กับผู้ใหญ่ท่านหนึ่งซึ่งเพื่อนเศรษฐีชาวจีนในเซี่ยงไฮ้มอบให้มา 1 ขวด นำมาให้ผมดูและเปิดชิมกัน ผมบอกท่านว่าแค่ดูฉลากก็ปลอมแล้วครับ…!!

ผู้เชี่ยวชาญไวน์จากทางยุโรปประมาณกันว่า 70 % ของไวน์ “ชาโต ลาฟีต ร็อธส์ชิลด์” ที่ขายในจีนเป็นไวน์ปลอม เพราะคนจีนนิยมกันมากจนมีผู้เปรียบเทียบว่า ในประเทศจีนมี “ชาโต ลาฟิต ร็อธส์ไชลด์ 1982” ซึ่งเป็นวินเทจยอดเยี่ยม มากกว่าที่ผลิตในฝรั่งเศส ท่านที่คิดจะซื้อไวน์ตัวนี้ วินเทจนี้ บอกได้เลยว่าไม่มีในตลาดแล้ว !!

สาเหตุคนจีนชอบ “ชาโต ลาฟีต ร็อธส์ชิลด์”  ผู้เชี่ยวชาญไวน์ที่ประเทศจีนบอกว่าน่าจะมาจากเป็นการออกเสียงและเรียกชื่อง่ายที่สุด ในบรรดา 5 เสือของบอร์กโดซ์ คือชาโต มูตอง รอธส์ชิลด์ (Chateau Mouton Rothschild) ชาโต ลาตูร์ (Chateau Latour) ชาโต มาร์โกซ์ (Chateau Margaux) และชาโต โอต์ บริออง (Chateau Haut – Brion) 

ผู้เชี่ยวชาญไวน์ในประเทศจีนบอกผมว่า “ไวน์ดีบ่งบอกถึงสถานภาพของบุคคลที่สูงส่งในสังคม“…เป็นความเชื่อที่ทำให้เศรษฐีจีน (รวมทั้งไทย) ตกหลุมพรางของไวน์ปลอม

ในเมืองจีนการเลือกซื้อไวน์จะดูกันอยู่ 2 อย่างหลัก ๆ คือ ต้องเป็นไวน์แดงยี่ห้อดังและต้องราคาแพง แน่นอนส่วนใหญ่เป็นไวน์บอร์กโดซ์ ทำให้ไวน์บอร์กโดซ์ในตลาดจีนมีการปลอมตั้งแต่ตลาดล่างไม่กี่สิบหยวนจนถึงหลายหมื่นหยวน 

มีการตรวจพบว่าตามงานแสดงไวน์ที่จัดในเมืองต่าง ๆ ในประเทศจีน จะพบไวน์ปลอมปะปนอยู่เป็นจำนวนมาก ขายกันสนั่นหวั่นไหวไม่สะทกสะท้านใด ๆ เพราะคนซื้อไม่รู้ว่าเป็นของปลอม เห็นว่าเป็นไวน์ฝรั่งเศสก็ซื้อ ทั้งที่อ่านภาษาฝรั่งเศสไม่ออก

ในตลาดระดับล่างการปลอมทำกันแบบง่าย ๆ เช่น นำน้ำตาลมาปนในไวน์ แล้วเติมสารแต่งสีแต่งกลิ่นลงไป รสชาติหวานนิด ๆ ดื่มง่าย ไม่ฝาด ฉลากก็เขียนแบบผิด ๆ สลับตัวอักษร ถ้าดูเผิน ๆ จะเหมือนของจริง เช่น Laffite หรือ Lafitte เป็นต้น บางยี่ห้อเขียนทั้งภาษาฝรั่งเศสและภาษาจีน

ส่วนการปลอมไวน์ระดับพรีเมียมราคาแพง ๆ เป็นศาสตร์และศิลป์ของพวกมือปลอมอาชีพ ที่ทำได้แนบเนียนจนผู้เชี่ยวชาญหลงเชื่อกันมาเยอะแล้ว วิธีที่ลงทุนต่ำ แต่กำไรสูงคือ รับซื้อขวดไวน์ยี่ห้อดัง ๆ ตามสถานที่ต่าง ๆ ทำความสะอาดให้ดี แล้วซื้อไวน์จากแหล่งผลิตไวน์ในบอร์กโดซ์เหมือนกัน  แต่คุณภาพต่ำกว่าราคาถูกกว่า ใส่ลงไปในขวดแล้วพิมพ์ฉลากให้เหมือนไวน์ตัวจริง 

เพราะฉะนั้นถึงระลึกไว้เสมอว่า “ยิ่งไวน์แพงเท่าใดโอกาสจะถูกปลอมก็สูงเป็นเงาตามตัว” ยิ่งยุคนี้เทคโนโลยีล้ำหน้าทำให้การปลอมแนบเนียน โดยเฉพาะฉลากข้างขวดแทบจะเหมือนของจริง 100 % แม้ผู้ผลิตไวน์หลายรายจะหาวิธีสารพัดรูปแบบเพื่อป้องกัน แต่ผู้ผลิตไวน์ปลอมก็หาวิธีใหม่ ๆ ตลอดเวลาเช่นกัน 

นี่เป็นการปลอมไวน์ราคาแพงใกล้บ้านเราที่สุด ยังมีคดีใหญ่ที่ผู้ต้องหากำลังชดใช้กรรมในคุกคือนายรูดี้ คูร์เนียวาน (Rudy Kurniawan) ชาวอินโดนีเซียวัย 40 ปีที่ไปเป็นโรบินฮู้ดอยู่ในแคลิฟอร์เนีย แต่สามารถแทรกตัวเข้าไปในแวดวงไวน์นิวยอร์คและฝรั่งเศสจนแทบจะไม่มีใครระแวงสงสัย แต่มาพลาดเพราะดันไปปลอมไวน์เบอร์กัน ที่ไม่มีการผลิตในวินเทจนั้น ถูกเจ้าของไวน์จับได้

วันที่ 8 มีนาคม 2014 เอฟบีไอบุกจับรูดี้ คูร์เนียวาน ถึงห้องพักในแอลเอ ที่พบว่าภายในไม่ต่างจากโรงงานทำไวน์ มีทั้งขวด ครั่ง สี ฉลากไวน์ทั้งบอร์กโดซ์ และเบอร์กันดีหลายพันใบ ชั้นวางไวน์ขนาดยักษ์ที่ปลอมเสร็จแล้วเรียงอยู่มากมาย รวมทั้งไวน์แคลิฟอร์เนียที่เขียนชื่อไวน์ดังของบอร์กโดซ์หลายยี่ห้อเพื่อเตรียมเปลี่ยน ฯลฯ เป็นการปลอมไวน์ที่เหนือชั้น และเป็นการจับตัวการปลอมไวน์ครั้งที่ใหญ่ที่สุด

นอกจากนั้นยังพบว่ารูดี้ คูร์เนียวาน เป็นโรบินฮู้ด แต่มีทะเบียนการค้าแอลกอฮอลล์ถึง 2 ใบ เพราะการขอใบอนุญาตนี้ต้องเป็นพลเมืองอเมริกัน หรือมีใบเขียวเท่านั้น จริง ๆ เรื่องนี้เหมือนกันทั่วโลกคือต้องมีเจ้าหน้าที่ของรัฐรู้เข้ามาเอี่ยวด้วย

รูดี้ คูร์เนียวาน ถูกตัดสินจำคุก 10 ปีในข้อหาปลอมแปลงไวน์ ค้าขายสินค้าปลอม และคดีอื่นที่เกี่ยวข้องอีกมากมาย โกยเงินจากการปลอมไวน์เข้ากระเป๋าไปนับร้อยล้านเหรียญสหรัฐ แต่ที่สำคัญก็คือความเสียหายมหาศาลที่เกิดกับแวดวงไวน์โลก โดยเฉพาะอย่างยิ่งความน่าเชื่อถือของตลาดไวน์…

จริง ๆ เรื่องราวและความล้ำลึกของรูดี้ คูร์เนียวาน ยังมีอีกเยอะเขียนได้อีก 3-4 ตอน ผมสรุปให้ย่นย่อต่อเนื้อที่

บางคนอาจจะถามว่าไวน์ปลอมพวกนี้มีในตลาดเมืองไทยหรือ ? มีแน่นอน โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากจีน และฮ่องกง รวมทั้งตะเข็บชายแดน ที่เศรษฐีไทยนิยมไปหิ้วมา ด้วยเหตุผลบ้านเราภาษีแพง โดยเฉพาะคนที่มีอำนาจ วาสนา บารมี ฯลฯ หิ้วกันเป็นลัง ๆ ด้วยกรรมวิธีต่าง ๆ   

เชื่อหรือไม่หลายคนเจอไวน์ปลอมมาแล้ว บางคนเจอหลายครั้ง บางคนเจอแต่ไม่ยอมบอกใครเพราะกลัวเสียฟอร์ม บางคนเจอแต่ไม่รู้ว่าที่หิ้วมานั้นเป็นไวน์ปลอม เพราะไม่รู้ว่าของจริงกับของปลอมต่างกันอย่างไร แม้แต่การซื้อจากพวกขายของหัวโล้นในบ้านเราก็เจอมาแล้ว เป็นต้น 

ท้ายที่สุดจะซื้อแบบใดก็ตาม แหล่งที่เชื่อถือได้เป็นเรื่องสำคัญที่สุด !!

Writer : Thawatchai Tappitak